Jeugdgezondheidszorg
De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is het fundament voor een gezonde jeugd. Alle ouders en kinderen kunnen er terecht voor informatie en ondersteuning op het gebied van een gezonde, veilige ontwikkeling en positieve opvoeding. De JGZ heeft hierdoor als enige partij in de gezondheidszorg en het sociaal domein vrijwel alle kinderen in Nederland in beeld en weet of ze gezond opgroeien.
Op 3 juli 2018 besloten de zestien gemeenten in Zuid-Limburg unaniem voor het samenvoegen van de vier organisaties voor jeugdgezondheidszorg (JGZ) in Zuid-Limburg. De gemeenten spraken hiermee de wens uit dat elk kind, ongeacht in welke Zuid-Limburgse gemeente het opgroeit, recht heeft op dezelfde goede kwaliteit van zorg en ondersteuning van de JGZ. Ook hebben gemeenten de ambitie uitgesproken om de groep kinderen in Zuid-Limburg waar het goed mee gaat groter te maken.
Hananja Boonen over JGZ in 2023
“Naar zorg op maat voor alle jeugdigen”
Niet meer dezelfde zorg voor iedereen, maar zorg op maat, zodat alle jeugdigen gelijke kansen krijgen om gezond en veilig op te groeien. Dat was in 2022 in de kern de boodschap van het vernieuwde Landelijk Professioneel Kader. “Voor ons was 2023 het jaar waarin we de eerste stappen hebben gezet om onze JGZ om te vormen naar die zorg op maat”, vertelt Hananja Boonen.
Zij werkte langere tijd als jeugdarts en is nu stafarts en arts Maatschappij + Gezondheid. “Als stafarts kijk ik niet alleen naar kinderen op individueel niveau, maar ook op groepsniveau. Dan gaat het om de vraag hoe je de gezondheid van die groep kunt verbeteren. Verder volg ik de ontwikkelingen in de JGZ. Die probeer ik te vertalen naar de spreekkamer van de jeugdarts en daarbuiten. Want juist daarbuiten heb je vaak meer impact. Zo kun je ieder kind individueel voedingsadviezen geven, maar als een kind dan terugkeert naar een ongezonde omgeving heeft dat niet veel effect. Voor kinderen in ongezonde wijken, is het opzetten van een Gezonde Basisschool van de Toekomst dan bijvoorbeeld een beter alternatief. Dat is waar we als GGD met de Trendbreukaanpak ook in 2023 op hebben ingezet; dan gaat het eveneens om interventies op collectief niveau.”
Tegelijkertijd wordt de Jeugdgezondheidszorg omgevormd naar zorg op maat. Het standaardpakket met de vaste momenten waarop de JGZ kinderen van 0 tot 18 jaar ziet, zal verdwijnen. “We willen veel meer toe naar de vraag: wat is er op dit moment nodig voor dit kind? En dat is niet voor iedereen hetzelfde. Voor een kind waar het goed mee gaat, zijn minder contactmomenten wellicht mogelijk. Terwijl in een ander gezin zo veel problemen bestaan, dat je hier meer tijd in gaat investeren. Bovendien kan het zijn dat je meer inhaakt op specifieke thema’s die bij een kind spelen.”
Op dit moment worden verschillende varianten ontwikkeld om ouders aan te bieden. Het kan gaan om fysieke contactmomenten (thuis, bij de GGD, op school etc.), maar ook digitaal (Teams, chat, nieuwsbrieven etc.), of blended care (combinatie van fysiek en digitaal).
De manier waarop de JGZ mensen informeert, wordt bovendien anders, uitgebreider. Niet alleen in de spreekkamer, maar daarnaast via bijvoorbeeld een nieuwsbrief of webinar. “Met die nieuwsbrief zijn we al begonnen. Maar we zitten nog in de beginfase en blijven zoeken naar andere manieren, zodat het arsenaal waaruit je als professional kunt kiezen steeds groter wordt. Zorg op maat bieden, betekent ook investeren in vakmanschap. De JGZ investeert in het opleiden van de JGZ-professionals. Zo hebben we het afgelopen jaar veel jeugdverpleegkundigen opgeleid tot pluis/niet plus verpleegkundigen; zij kunnen screenend onderzoek doen bij kinderen van drie, vijf en veertien maanden (ogen, oren, hart, testes). Verder zijn enkele professionals gestart met de opleiding tot verpleegkundig specialist. In 2024 gaan we verder op deze weg door samen te oefenen in het vormgeven van zorg op maat, zodat we er ruimschoots kunnen zijn voor kinderen.”
De trends van de Jeugdgezondheidszorg
Kinderen in Zuid-Limburg
(aantallen)
2020: Aantal kinderen 1e hielprik en gehoorscreening bevat hoog aantal onbekenden, dit heeft te maken met adreskoppeling in kinddossier+. Vaak is adres van kind nog niet bekend wanneer wel al hielprik / gehoorscreening is gezet.
Vaccinaties
Maternale Kinkhoest
(Aantal)
Maternale Griepprik
(Aantal)
Vaccinatiegraad
Zuigelingen tot 2 jaar
(Percentage)
4 jaar
(Percentage)
9 jaar
(Percentage)
12/13 jaar meisjes
(Percentage)
14 jaar
(Percentage)
Stevig Ouderschap
(Aantal)
Jeugdgezondheidszorg in feiten 2023
Jaarverslag 2023
Op deze website treft u een verkorte versie van het jaarverslag van GGD Zuid Limburg. De volledige verantwoording en toelichting staat in een PDF-versie. Via onderstaande link kunt u deze downloaden.